Уздым узроўню вады ў рэках Проня і Бесядзь прывёў да падтаплення трох участкаў дарог і трох аўтамабільных мастоў у Слаўгарадскім, Хоцімскім і Чавускім раёнах Магілёўскай вобласці – паведамляе прэс-служба МНС. Працягласць максімальна падтопленага ўчастка – 70 метраў, максімальны ўзровень вады 20 сантыметраў. Адзначаецца, што жыццезабеспячэнне насельніцтва не парушана.
На фота: Бесядзь, ілюстрацыйна
В последние годы Славгородский район оказался в центре великих экономических преобразований. Именно в Славгородском районе в 2020 г. воплощен в жизнь один из самых масштабных проектов социально-экономического развития юго-восточных районов (ЮВР) Могилевской области – мост через р. Сож, ввод в действие которого особенно важен и для Краснопольского района.
Осенью 2020 г. в районе заработал крупный свинокомплекс филиала «СлавАгро» могилевского мясокомбината. А к 7 ноября запустили производственный участок ПТУП «Красный пищевик-Славгород» по разливу меда.
В результате… а вот своеобразная сенсация получается на выходе многомиллионных инвестиций: по уровню зарплаты за 2022 г. Славгородский район скатился на предпоследнее место в области.
По итогам работы за 2015 г. Славгородский район по уровню номинально начисленной среднемесячной зарплаты занимал в области 5-е место, «обгоняя» такие районы как Бобруйский, Глусский, Мстиславский и Хотимский. Как известно, тогда вступил в действие Указ № 235 от 8 июня 2015 года «О социально-экономическом развитии юго-восточного региона Могилевской области». Документ был принят в целях устойчивого развития в том числе и Славгородского района. Увы, не получилось по всему ЮВР и тогда в 2020 г. 28 мая был подписан еще один Указ № 177 «О мерах по развитию юго-восточного региона Могилевской области», продлевающий действие предыдущего Указа до 2025 г.
В основе любого развития лежит масса факторов, но без увеличения объемов инвестиций в экономику региона добиться значительных изменений (уточним, положительных) не представляется возможным.
Серьезно инвестициями в районе стали заниматься только под занавес реализации Указа № 235 – в 2019 г. Тогда в экономику было инвестировано 131 % ресурсов по сравнению с предыдущим годом. В 2020 г. опять рост по инвестициям в 114 %.
Казалось бы, зеленый свет развитию Славгородчины зажегся навсегда. Увы, по итогам 2021 г. допущено снижение на 0,5 %, а в 2022 г. инвестиционная программа потерпела своеобразный крах – 61,3 % к уровню предыдущего года. Итак, фактически за время с 2015 г. только 2 года оказались (2019 и 2020) благоприятными для развития экономики Славгородского района.
Увы, сработать в целом экономике района в унисон даже с обозначенными темпами инвестиций пока не получилось от слова «совсем». Наибольший вес убыточных предприятий района приходится как раз на 2019 г. (17,3 %) и 2020 (19,4 %). Именно с 2019 г. рентабельность продаж в районе стала показывать отрицательное значение – 0,4 %. В 2020 г. уже – 3,3 % и продолжилось это негативное явление в 2021 г. – минус 2,8 %.
Недолго музыка играла и в промышленности: с 2017 по 2020 гг. в районе наблюдался рост производства, но по итогам 2021 г. провал на 7,1 %. Явно, что инвестиции сработали фрагментарно и должной отдачи в промышленном секторе экономики района не получили.
Положительное развитие сельского хозяйства в Могилевской области с 2015 г. можно наблюдать только в 4-х районах: Белыничском, Бобруйском, Кричевском и Славгородском (последние входят в ЮВР и зону действия Указа № 235). Фактически эти районы демонстрируют рост производства (за редким исключением по годам) в целом с 2016 г., но и по большинству позиций тоже.
Славгородский район также неплохо смотрелся на старте реализации Указа: если в 2015 г. район сработал в производстве сельскохозяйственной продукции к уровню предыдущего года на 74,8 %, то в 2016 г. этот показатель был уже 114,4 % – невесть какой большой шаг в производстве, но тенденция закрепилась в 2017 г. – 103,0 %.
Потом были провальные 2018 (86,2 %) и 2019 (81,6%) гг., но с 2020 г. район уверенно получает прирост в производстве, а по итогам 2021 г. район занял первое место в области по данной позиции (115,8 %).
Тем не менее, итоги работы Славгородского района с 2015 г. вызывают двойное чувство. Можно скептически относится к успехам в производстве зерна (27 113 т.) в 2022 г., но за последние 2 года вырисовывается определенная перспектива, хотя с урожайностью работать и работать (21,6 ц/га).
Есть нюансы в животноводстве. В целом по области поголовье крупного рогатого скота снизилось с 2015 г. на 7 %, а вот район потерял 8 %, хотя прирост поголовья в 2022 г. к 2021 г. и составил 2,3 % – хотя бы какой прогресс. Продолжает падать численность коров – так что петь дифирамбы агросектору еще рано. Тоже с производством молока – с 2015 г. оно снизилось в районе на 30 %, а удой на 1 корову – на 26,5 %. Тем более, что в марте 2023 г. район минусует удой на 1 корову ежедневно 0,7 кг, а реализацию молока на 12 %. И тут провал.
Так за счет чего растет сельскохозяйственное производство? Результаты в районе в общем стали улучшаться со вводом в эксплуатацию свинокомплекса, построенного могилевским мясокомбинатом. Вот где истинно сработали инвестиции: в 2021 г. реализация скота на убой в районе увеличилась сразу в 3,4 раза, производство и в 2022 г. продолжило расти – 120,5 % к уровню предыдущего года.
За общими цифрами необходимо видеть картину по отдельным видам производств и не допускать «головокружения от успехов». Впрочем, определенные положительные сдвиги в агросекторе в последние годы все таки заметны.
Теория (да и практика) вопроса за развитие производств на местном ресурсе: сырье, логистика, квалифицированные люди, туризм – и это все о Славгородском районе. На местном сырье работает сельское хозяйство, но свинокомплекс не совсем подходит для этой категории (завозные комбикорма). Сразу и вывод – нужно наращивать производство в первую очередь зерна.
А какие продукты местного происхождения используются «Красным пищевиком» для производства, например, мармелада? Ведь новую линию по выпуску желатинок стоимостью 6,75 млн евро еще отработать нужно и любое колебание на внешнем рынке создаст проблемы с эффективностью производства.
Можно сделать ставку на туризм – весьма богат район на исторические события и памятные места. Можно вспомнить об опыте сыроварения – не последние люди в стране.
Радиационные последствия, низкий уровень производства, малая зарплата привели к оттоку рабочих рук с территории. Уменьшается численность населения в категории «младше трудоспособного». Если сразу после аварии на ЧАЭС из района уехало и было отселено 7 000 чел., то за последующие 30 лет район потерял еще 15 тысяч или 55 % населения.
Сегодня по плотности населения (10 чел. на 1 км2) район опережает только Глусский и Краснопольский районы. Может, в этом направлении подумать, тогда и мармеладки славгородские будут казаться слаще, особенно, если зарплата позволять будет?
Фото из открытых источников.
Сіноптыкі Белгідрамет аб’явілі штармавое гідралагічнае папярэджанне аб небяспечнай з’яве.
На прытоку Сожа рацэ Проня каля в. Ляцягі Слаўгарадскага раёна ўзровень вады 17 сакавіка дасягнуў 266 см, пры сутачным росце 22 см і наблізіўся да небяспечна высокага значэння (290 см), пры якім раней назіраліся затапленні прыбярэжных тэрыторый.
Чакаецца, што ў найбліжэйшыя дні значэнне ўзроўню вады тут дасягне небяспечнай высокай адзнакі ў 290 см.
Паштовая станцыя ў мястэчку Прапойск (цяпер Слаўгарад) на старой Варшаўскай шашы была пабудавана ў сярэдзіне XIX стагоддзя. Яна ўключана ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Беларусі другой катэгорыі. Гэта прамакутны аднапавярховы будынак з вялікім унутраным дваром і каменнай агароджай. Вокны і парадныя дзверы аформлены ў неагатычным стылі, над уваходам – металічны казырок на чугунных ажурных апорах. Сёння пабудова, якая з’яўляецца помнікам архітэктуры, знаходзіцца ў паўразбураным стане і не выкарыстоўваецца.
Уласнікам будынка з’яўляецца аддзел ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Слаўгарадскага райвыканкама. Каб схаваць разбурэнні гістарычнай каштоўнасці, на фасад старога будынка быў нацягнуты тэнт. Як піша тэлеграм-канал “Спадчына”, тэнт на паштовай станцыі ў Слаўгарадзе вісіць аж з 2017 года, прычым быў усталяваны «ў мэтах забеспячэння бяспекі і захавання будынка».
– Як ануча можа забяспечваць захаванасць будынка? Навошта глядзець на помнік, калі можна глядзець на анучу з малюнкам на яго фасадзе? – задаюцца пытаннямі аўтары матэрыяла пра слаўгарадскую паштовую станцыю.
Адзначым, што мясцовая ўлада плануе рэканструяваць гістарычны будынак пад раённы музей у рамках дзяржаўнай праграмы “Культура Беларусі” на 2021-2025 гады. Але ці адбудзецца аднаўленне гарадской гістарычнай каштоўнасці пакажа будучыня.
Фота mogilev.media, radzima.org
Слаўрадскае спажывецкае таварыства ў адрозненні ад падобных структур бліжліжэйшых раёнаў доўга трымалася “на плаву” і неяк працавала. Аднак з сакавіка 2022 года слаўгарадскае райпо сталася адасобленым структурным падраздзяленнем чавускага спажывецкага таварыства.
Пры гэтым заробкі на прадпрыемствах спажыўкааперацыі Слаўгарадчыны як былі нізкія, так і засталіся. Напрыклад, зарплата таваразнаўцы складае 555 рублёў. На сайце службы занятасці Міністэрства працы і сацыяльнай абароны размешчана падобная вакансія ў адну са слаўгарадскіх крамаў. Прычым патрабаванні да кандыдатаў невысокія: першая кваліфікацыйная катэгорыя і агульная сярэдняя адукацыя. Гэта значыць, што не трэба нават сярэдне-спецыяльнай адукацыі па спецыяльнасці. Прычым, у слаўгарадскім райпо ў таваразнаўцаў адна з самых нізкіх зарплат па ўсей краіне.
Адзначым, што ў далучэнні слаўгарадскага райпо да чавускага спажывецкага таварыства, як аказалася, ёсць свае плюсы. Напрыклад, у Слаўгарадскі раён пачалі завозіць хлеб чавускай вытворчасці, які людзі ахвотна набываюць.
Фота ілюстрацыйнае
Аддзел па надзвычайных сітуацыях просіць захоўваць спакой і не прадпрымаць ніякіх дзеянняў. Запуск сістэмы будзе ажыццяўляцца на будынках паштовай сувязі «Белпошта» і Слаўгарадскага прафесійнага ліцэя.
Падобныя праверкі спраўнасці сістэм апавяшчэння праводзяцца па ўсёй краіне.
Фота мае ілюстрацыйны характер
У канцы лютага 2021 года ў слаўгарадскім садова-паркавым комплексе знеслі дом другой паловы XVIII стагоддзя. Будынак, нягледзячы на свой паважаны ўзрост, не меў ахоўнага статусу.
Двухпавярховы дом быў пабудаваны ў 1770-х гадах яшчэ за часамі князя Аляксандра Галіцына, які атрымаў тагачасны Прапойск з ваколіцамі ў падарунак ад расійскай імператрыцы Кацярыны ІІ за свае ратныя подзвігі. Жылы будынак быў неад’емнай часткай садова-паркавага комплексу канца XVІІІ стагоддзя. У савецкі час двухпавярховік выкарыстоўвалі пад райвыканкам і нават дабудавалі правае крыло. Працяглы час у ім знаходзіліся кабінеты мясцовага райпо.
Апошнім часам будынак пуставаў і выглядаў закінутым. Тым не менш, для Слаўгарада гэта быў унікальны аб’ект, які нават уключылі ў рэестр Нацыянальнага агенцтва па турызме «Архітэктурная спадчына XVІІІ—XІX стагоддзяў каля паштовых дарог».
Незадоўга да знішчэння ў супрацоўнікаў Слаўгарадскага краязнаўчага музея і працаўнікоў культуры гораду была ідэя зрабіць з гістарычнага аб’екта Дом муз і перамясціць у яго раённы цэнтр дзіцячай творчасці і дзіцячую школу мастацтваў. Аднак рэалізавана гэтая ідэя так і не была, будынак проста знеслі.
Фота: zviazda.by
Уладальнік турыстычнай базы “Маленькія дзівы” і цэнтра лагічных гульняў для дзяцей у вёсцы Пацяраеўка гатовы прыняць пяць змен па 15 дзяўчынак у кожнай на 15 дзён. Гаспадар мае досвед арганізацыі сямейнага адпачынку.
Дарэчы і база і цэнтр гульняў узведзены з фінансавай дапамогай Еўрапейскага Саюза.
Месца пад базу ў 7 гектараў, што знаходзіцца на беразе ракі Раста, каля хваёвага леса і са сваім возерам, магілёвец выкупіў у 2016 годзе. Месца выбрана невыпадкова – тут гаспадар праводзіў свае летнія канікулы, калі прыязджаў да бабулі.
Тут жа плануецца арганізацыя рыбнай лоўлі ў прыватным возеры, летняга намётавага лагера для дарослых, або лагера сямейнага тыпу на 15 дзён.
Па выніках сямі пракуратурорскіх праверак сельскагаспадарчых арганізацый раёна ўнесена 9 прадстаўленняў, вынесена 20 прадпісанняў, 31 асоба прыцягнута да дысцыплінарнай, 5 – да адміністрацыйнай, 25 – да матэрыяльнай адказнасці.
Работнікі працягваюць парушаць працоўную, тэхналагічную дысцыпліну, правілы ўтрымання жывёлы, ветэрынарнага дабрабыту, вытворчасці прадукцыі, крадуць жывёлу. Страты ад крадзяжу ў ААТ “Слаўгарадрайаграпрамтэхніка” і КСУП “Заранскі” складаюць 6 418,65 рублёў.
Пракурор раёна А. Пухоўскі лічыць, што неабходна прыняць у 2023 годзе “у раёне дадатковыя арганізацыйна-практычныя меры па забеспячэнні законнасці і правапарадку”. Але відавочна, што такі стан спраў захаваецца на дзяржаўных фермах і надалей, будуць новыя “абасраныя” каровы, новыя крадзяжы паліва, кармоў, малака, жывёл, пакуль не будзе прыватнай маёмасці і асабістай зацікаўленнасці сялян у выніках сваёй працы.
Фотаздымак носіць ілюстрацыйны характар
Рост злачыннасці адбыўся за кошт павелічэння колькасці крадзяжоў на 8,1%, крадзяжоў з жылля – 5,9%, кіберзлачынстваў – на траціну, кіравання транспартным сродкам у стане алкагольнага ап’яненна – на траціну, злачынстваў у грамадскіх месцах – больш чым на 60%, у тым ліку непаўнагадовымі – 200%. А больш за ўсё адбыўся рост – на 700% – колькасці зарэгістраваных ухіленняў бацькоў ад утрымання дзяцей.
Колькасць злачынстваў у раёне пры гэтым на чвэрць меней, калі браць паказчыкі злачыннасці на 10 000 насельніцтва: у раёне 76,0, у вобласці – 97,4.
Станоўчым з’яўляецца тое, што ў раёне не зарэгістравана забойстваў, разбояў, рабаванняў, вымагальніцтваў, згвалтаванняў.
У 2022 годзе зарэгістравана адно цяжкае злачынства супраць жыцця і здароўя грамадзян і адно ўхіленне (раней – 0) ад мерапрыемстваў прызыву на воінскую службу.
На фота – пракурор Слаўгарадскага раёна А. Пухоўскі (“Прысожскі край”)
